Jak sobie z nimi radzić, czego unikać, co może je nasilić? Nudności i wymioty to przypadłość wielu kobiet w ciąży, dla 2-3% ta przypadłość jest szczególnie uciążliwa.
Dolegliwości te szczególnie dają się we znaki w pierwszym trymestrze. Pojawiają się zwykle około 4-5 tygodnia ciąży. Mniej więcej około 12 tygodnia obserwuje się ich największe nasilenie. 20 tydzień to z kolei czas kiedy odchodzą one w zapomnienie ku radości wielu ciężarnych borykających się z tym problemem. Ich częstotliwość jest też różna – u jednych występują sporadycznie, u innych kilka razy dziennie – raz wzmagając się, a raz słabnąc. Najdotkliwiej dają się we znaki rano.
Zaobserwowano też, że częściej cierpią na nie kobiety, które są w ciąży po raz pierwszy.
Dlaczego w zasadzie się one pojawiają? Do końca nie wiadomo, ale wiadomą stanowi fakt, że przyczyniają się do nich przyczyny fizjologiczne jak i psychiczne.
Poranne nudności powoduje wysoki poziom hCG – gonadotropiny kosmówkowej – hormonu produkowanego w trakcie ciąży przez zarodek, a potem przez łożysko.
Dolegliwości wynikające z takich podwyższonych wartości szczególnie dają się we znaki kobietom noszącym pod sercem więcej niż jedno dziecko.
Warto jednak pamiętać, że dolegliwości te choć nieprzyjemne i nieraz bardzo męczące są przejawem prawidłowo przebiegającej ciąży.
Takie objawy są efektem działania także innych hormonów m.in. progesteronu i estrogenów, które pomagają utrzymać ciążę. Chronią one macicę przed przedwczesnymi skurczami, jednocześnie rozluźniając mięśnie układu pokarmowego, co przyczynia się do zgagi, wzdęcia i nudności.
Nie tylko hormony jednak przyczyniają się do nudności w czasie ciąży. Przyczyna leży także po stronie czynników pochodzenia psychicznego. Na ich pojawienie się może mieć wpływ: nadmierna wrażliwość, nerwica, depresja, niesprzyjające najbliższe otoczenie, zła sytuacja materialna i społeczna kobiety w ciąży. Wzmagają one lęk i niepokój przez co przyczyniają się do nudności i ogólnego złego samopoczucia. W takich sytuacjach pomocna może okazać się szczera rozmowa z kimś bliskim, wizyta u psychologa czy wyjazd zapewniający spokój i odpoczynek.
KIEDY NUDNOŚCI I WYMIOTY POWINNY NIEPOKOIĆ?
Przede wszystkim kiedy są one bardzo uporczywe i nie pozwalają na normalne funkcjonowanie. W takich przypadkach należy bezwzględnie zgłosić to lekarzowi prowadzącemu ciąże. Być może zaistnieje potrzeba konsultacji z lekarzami innych specjalności, np. gastrologiem, neurologiem czy endokrynologiem. Szczególnie powinny niepokoić wymioty w trzecim trymestrze ciąży, gdyż może dochodzić wówczas do zaburzeń wewnątrzmacicznego rozwoju płodu i utraty wagi ciała powyżej 5% masy ciała.
Dłużej trwające wymioty mogą być także skutkiem nierozpoznanej i nieleczonej choroby, m.in. stanu zapalnego żołądka, wywołanego przez Helicobacter pylori czy nadczynności tarczycy.
ZWALCZANIE NUDNOŚCI
Wiele kobiet w ciąży, które borykało się z takim problemem potwierdza, że skuteczną metodą na zwalczanie porannych nudności jest mała przekąska jeszcze przed wstaniem z łóżka – mały biszkopt, czy krakers. Neutralizuje ona poziom kwasów i sprawia, że czujemy się nieco lepiej.
Przy skłonności do wymiotów przyszła mama powinna uważać na drażniące ją zapachy. Mycie zębów powinno przebiegać nieco ostrożniej – drobny ruch szczoteczką w głąb jamy ustnej może nas nieco więcej kosztować.
Przy uciążliwych wymiotach znaczenie ma zmiana stosowanej diety. Warto jeść mniej, a częściej. Lepiej unikać też potraw ciężkostrawnych, tłustych, a jeść te lekkostrawne i mało przetworzone. Dobrym rozwiązaniem jest niedopuszczanie do sytuacji kiedy żołądek jest pusty. Być może pomocny okaże się starty korzeń imbiru dodany do sałatki czy kanapki.
Kiedy jednak nudności i wymioty są bardzo męczące i łatwo dochodzi do utrat wodno – elektrolitowych konieczne jest dożylne ich uzupełnianie. Niekiedy konieczne staje się przyjmowanie leków przeciwwymiotnych. Podawanie ich zwłaszcza w pierwszym trymestrze nie zawsze jednak pozostaje obojętne dla dziecka.
