Karmienie piersią – trudy pierwszego miesiąca

• sty 22, 2018
• by admin

Karmienie piersią (ssanie) jest naturalnym zachowaniem ludzkiego noworodka ewolucyjnie wiążącym się ze strategią przetrwania człowieka. Matka i jej obecność gwarantują dziecku ochronę, pożywienie z piersi, pocieszenie, regulację procesów fizjologicznych np. temperatury.

Światowa organizacja zdrowia opierając się na badaniach naukowych dotyczących rozwoju dzieci podaje, że wyłączne karmienie piersią dzieci do 6 miesiąca życia jest optymalnym modelem żywienia. Na stronach internetowych WHO można znaleźć siatki centylowe do oceny i monitorowania rozwoju dzieci, w oparciu o ten model.

Standardem postępowania obowiązującym w Polsce (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 23 września 2010 r. w sprawie standardów postępowania oraz procedur medycznych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem) jest ocena stanu noworodka na brzuchu matki, łagodne postępowanie z dzieckiem w „kąciku noworodka”, ważenie, mierzenie dopiero po nacieszeniu się noworodka matką/rodzicami, po pierwszym przystawieniu do piersi matki.

Warto o karmieniu wiedzieć więcej

Poziom substancji o działaniu euforycznym – endorfin u matki osiąga szczyt po 20 min. karmienia. Poziom ten jest najwyższy w siarze, co pozwala dziecku lepiej „przepracować” stres porodu. Naukowcy przypuszczają, że β-endorfiny są odpowiedzialne za często obserwowane po karmieniu piersią uśmiechy u dzieci.

Karmienie piersią stanowi naturalne przedłużenie relacji prenatalnych z matką po narodzinach. Prolaktyna odpowiedzialna za wytwarzanie mleka, ale i za matczyne zachowanie, jak otwartość, przyjazne nastawienie do świata.

Ojcowie uczestniczący w porodach mają podwyższony poziom oksytocyny, podobnie jak matka i podobnie jak ona łatwo mogą nawiązywać bliskie relacje. Wykazano podwyższone stężenie tego hormonu, już pod koniec trwania ciąży u mężczyzn mieszkających ze swoimi partnerkami. Gdy ojciec spędza czas ze swoim nowonarodzonym dzieckiem, oksytocyna sprawia, że wzrasta jego zaangażowanie w opiekę zarówno nad matką i dzieckiem.

Karmienie piersią a cięcie cesarskie

W przypadku cięcia cesarskiego opieka nad dzieckiem może być trudniejsza dla matki ze względu na potencjalnie gorszą mobilność.

Ból pooperacyjny musi być niwelowany, aby kobieta mogła przystawić bez cierpienia dziecko do piersi. Pozycje do karmienia, szczególnie w pierwszych godzinach po porodzie są trudne, ze względu na wymuszoną pozycję leżącą matki i jest najczęściej przystawiane w pozycji na brzuszku.

Zapewnienie matce i dziecku bezpieczeństwa bywa trudne dla personelu w przypadku trudnych wąskich łóżek, niemożności Co-Bedingu (wspólnego spania, dzielenia łóżka z dzieckiem).

Kobiety karmiące mlekiem zastępczym butelką powinny trzymać dziecko na rękach podczas karmienia tak, aby utrzymywać z nim kontakt wzrokowy, jak ma to miejsce przy karmieniu piersią.

To warto pamiętać karmiąc piersią w pierwszych tygodniach połogu

Ważny jest wypoczynek mamy, odciążenie jej od problemów dnia codziennego (zepsuty odkurzacz, humory szefa w pracy). Przy stresie pojawiają się hormony blokujące laktację.

Aby zregenerować siły po porodzie, mieć siły do opieki nad dzieckiem (dziećmi) potrzebujesz pełnowartościowych posiłków. Powinny być świeże, mało przetworzone, niezbyt ostre i niewzdymające (ciężkostrawne).

Karmiąca piersią mama w swojej aktywności synchronizuje się z dzieckiem, także w nocy. Karmienia nocne nie muszą być uciążliwe, ponieważ matka karmiąca jest w stanie w ciągu 5 minut zasnąć wraz z dzieckiem po jego nakarmieniu. Przesypianie przez dziecko nocy, nie świadczy o skoku rozwojowym, a może być niebezpieczne w przypadku noworodków, dzieci chorych, przedwcześnie urodzonych, ponieważ długa przerwa nocna wiąże się z utratą, co najmniej 1 karmienia. Długie przerwy między karmieniami trwające 4-5 godzin sprzyjają spadkom glukozy w krwi dziecka, a ten składnik pokarmowy stanowi „paliwo” dla intensywnie rozwijającego się mózgu dziecka.

Częstość karmienia w ciągu doby powinna wynosić 8-9 razy na dobę (czasami dochodzi do 10).

Oceną skuteczności karmienia jest zadowolenie mamy z karmienia, jej dobre samopoczucie oraz zadowolenie dziecka. Jest to ocena subiektywna, którą dobrze jest zweryfikować z doradcą laktacyjnym, położną, osobą, która posiada wiedzę i umiejętności w zakresie oceny efektywnego ssania i karmienia. Porada laktacyjna składa się z następujących elementów: wywiadu, oceny piersi matki, oceny dziecka i aktu karmienia oraz przyrostów masy ciała noworodka. W pierwszych 3 miesiącach życia przyrosty dobowe masy noworodka sięgają 26-31 g (wg Mosbacher), a masa urodzeniowa powinna zostać wyrównana (po fizjologicznym poporodowym spadku) między 2 a 3 tygodniem życia.

Moczenie pieluszek (6-8 na dobę), obecność stolca świadczy również o dobrym karmieniu. W razie wątpliwości zasięgnąć należy rady u doradcy laktacyjnego, położnej rodzinnej.

Dzieci z przedłużająca się żółtaczką fizjologiczną mogą być mniej aktywne przy piersi, słabiej ssać, więcej i dłużej spać (utrata karmienia). Bacznie należy obserwować te noworodki i szybko reagować w przypadku wątpliwości. Szczególnie latem, przy wysokiej temperaturze łatwiej o odwodnienie maluszka nieotrzymującego dostatecznej ilości pokarmu mamy.

Spokojna mama, odciążona w pierwszym okresie od obowiązków domowych (zakupy, sprzątanie, gotowanie) łatwiej i spokojniej będzie mogła wejść w laktację mając świadomość wsparcia w bliskich (partnerze życiowym, rodzicach). Warto, nawet jeśli występują na początku trudności, szukać wsparcia profesjonalnego (doradcy CDL, IBCLC), zawalczyć o laktację, gdyż początkowe trudności mogą być przejściowe i stać się pełnym zadowolenia dla mamy i dziecka czasem.